Page 9 - قراردادهای همسان پیمانکاری سازمان برنامه
P. 9
مقدمه
-اهلیت تمتع :با زنده متولد شدن هر شخصی به وی تعلق میگیرد و
حتی افراد دیوانه ،سفیه و همچنین جنین ،از آن برخوردارند به شرط
آنکه زنده متولد گردند.
-اهلیت استیفا :از ریشه وفا و به مفهوم انجام دادن بوده و تنها افرادی
که از سه عنصر عقل ،بلوغ و رشد بهطور همزمان بهرهمند باشند اهلیت
استیفاء دارند .4توضیح آنکه برای مثال اگر فردی عاقل و بالغ باشد اما
کفایت اداره اموال خود را که اصطلاح ًا عقل معاش نامیده میشود نداشته
باشد ،فاقد اهلیت استیفاء حقوق مالی خواهد بود.
انساان و باه عباارتی شاخص حقیقای بارای اثباات اهلیات و متعاقباااً
انجام فعالیت (اهلیت استیفاء) نیازمند سه عنصر میباشند:
-عقل
-بلوغ
-رشد
در شخصیتهای حقوقی محدودیت مذکور وجود ندارد و به منظور اینکه
صاحب حق و تکلیف گردد بایستی در خصوص صلاحیت آن که معمول ًا در
بند 2اساسنامه آنها مشخص میگردد ،بررسی لازم صورت پذیرد .سپس
نیاز به شناسایی صاحبان امضای مجاز است .برخی تصور میکنند چون
مدت مدیریت شرکتها در قانون تجارت دو سال قید گردیده است پس از
پایان مدت مذکور مسؤولیتی متوجه آنها نیست در حالیکه براساس قانون
تا زمان تعیین مدیران جدید مسؤولیتها و تکالیف پا برجا است.
در انعقاد عقود ،شخص حقوقی هم میتواند طرف قرارداد باشد .این موضوع
با پیشرفت جوامع ایجاد شد ولی شخص حقوقی جهت شناسایی الزاماً
نیاز به انعقاد قرارداد ندارد .مثل ًا بسیاری از انجمنها و اصناف دارای
شخصیت حقوقی هستند بدون آنکه معاملهای انجام دهند.
طرفین پیمان عبارتند از:
-کارفرما
-پیمانکار
مهندس مشاور به لحاظ حقوقی ،در ایجاد تعهد حاصل از پیمان نقشی
ندارد ،اما در اجرای آن تأثیرگذار میباشد و عاملی جهت نظارت
فعالیتهای پیمانکار است که از حقوق کارفرما محافظت مینماید.
پیمانکار اگر شخص حقیقی باشد نیاز به اهلیت دارد که از تجمیع صفات
«عقل ،بلوغ و رشد» در یک شخص ایجاد میشود و اگر شخص حقوقی
4ماده 282قانون مدنی :معامله با اشخاصی که بالغ یا عاقل یا رشید نیستند به واسطة عدم اهلیت باطل است.
3